Tuinhier Tip!

De jacht op de slakken - De slakkenjacht

Nooit (worden heel zeldzaam) meer slakken op de plantenbank

De slakken bestrijden in de tuin

Een natuurvriendelijke manier om slakkenvraat te voorkomen

Andere methodes ⇒ De jacht op de slakken - Slakkenjacht(klikken)

Extra editie ⇒ Knoflookgier tegen slakken

Slakken op natuurvriendelijke manier bestrijden, zonder chemische producten is milieu vriendelijk.

Naar aanleiding van de Tuinhier Tip "Slaplantjes verspenen in een kartonnen eiertray van 30" werden bijna al mijn slaplantjes door de slakken opgegeten. Hierna kan je de reden lezen, waarom na het herplanten van de slaplantjes, de slakken nu mijn slaplanten met rust laten (niet opeten). Slakkenkorrels gebruik ik al jaren niet meer. Immers de bio slakkenkorrels zijn giftig voor allerlei andere diersoorten en ook niet goed voor de natuur.

Via surfen op het internet vond ik een Spirula artikel "Waarom klimmen slakken zo hoog?" van dhr. Gerard Major uit 2016. Hieronder volgt de betreffende quote: "Heel wat soorten slakken voeden zich deels met verse bladeren van planten. Tuinliefhebbers weten dat de bladeren van sommige Hosta's gewild voedsel zijn voor bijvoorbeeld de Rode wegslak Arion rufus (en/of de Spaanse wegslak A. vulgaris) en de Segrijnslak Cornu aspersum. In moestuinen en op akkers kan onder andere de Gevlekte akkerslak Deroceras reticulatum huis houden onder jonge sla- en koolplanten. Uiteraard moeten deze liefhebbers van verse bladeren in de planten klimmen om daar te kunnen eten. Het is verklaarbaar klimgedrag en meestal in hoogte beperkt tot onder een meter". Volledige tekst "SPIRULA 408" - najaar 2016 bekijken (klikken).

Dhr. Gerard Major is lid van de Nederlandse Malacologische Vereniging. Via email kwam ik in contact met mevr. Sylvia van Leeuwen eveneens lid de van NMV (Nederlandse Malacologische Vereniging). Zij mailde haar ervaring i.v.m. slakken: “De grote naaktslakken zoals wegslakken (Arions) en tijgerslakken (Limax maximus) zijn wel echte vreetzakken. Huisjesslakken brengen in vergelijking daarmee veel minder schade aan planten toe, ze eten minder of ze eten niet het blad maar schimmels en dood plantenafval. Landslakken zijn vooral 's nachts en na regen actief.”

Actieve slakken op de sla

Mijn vrouw vond de volgende slakken bij het reinigen van de kropsla:

De rode wegslak (Arion rufus)/ Spaanse wegslak (Arion vulgaris)

De rode wegslak/Spaanse wegslak - Arion rufus/vulgaris maakt een bolle rug als ze verstoord worden, hij trekt zich halfrond samen bij verstoring. Rode en Spaanse wegslakken lijken sterk op elkaar, je kunt niet vertrouwen op de kleur. Daarom worden ze vaak als dubbelsoort vermeld. Spaanse wegslak is dus geen andere naam voor rode weglak, maar een andere soort die er heel veel op lijkt.

Op de eerste foto een verstoorde wegslak (Arion rufus – vulgaris)

• variabele kleur nl. van helder oranje, roodachtig naar donker bruin achtig
• de zijkant van de zool is oranjebruin met zwarte dwarsstreepjes
• kleurloos slijm
• dikke kleverige slijmsporen
• lengtegroeven op het lichaamsoppervlak
• grote langgerekte tuberkels (huidplooien die bobbeltjes op de rug vormen)
• ademopening aan de rechterzijde, vóór het midden van het rugschild
• lengte tot 15 cm.
  

De gevlekte akkerslak (Deroceras reticulatum)

Op de foto een gevlekte akkerslak (deroceras reticulatum)

• variabele kleur, nl. witgeel, lichtbruin, bruin tot bijna zwart
• een vlekkenpatroon bij zwart
• een net-achtige vlekkentekening op het achterlijf
• een ovalen mantelschild
• de ademopening zit ver naar achteren
• slijm kleurloos, bij irritatie witachtig
• tamelijk langgerekte tuberkels
• lengte tot 5 cm

Landslakken zijn vooral 's nachts en na regen actief. Toelichting: dit geldt namelijk voor vrijwel alle soorten landslakken. Een slak bestaat voor een groot deel uit water en in de zon zouden ze snel uitdrogen.
De landslakken hebben tentakels (voelsprieten) voor op de kop.

De segrijnslak

Onder mijn kardoen is een segrijnslak (huisjesslak) gespot. Ik heb een foto genomen en doorgemaild naar Sylvia van Leeuwen lid de van NMV (Nederlandse Malacologische Vereniging)

Sylvia van Leeuwen mailde spontaan haar ervaring i.v.m. segrijnslakken: "De wetenschappelijke naam van de segrijnslak is Cornu aspersum. Het zijn huisjesslakken die in veel dorpen en steden algemeen voorkomen, echte cultuurvolgers dus. Ze hebben een vrij dun, bruin gevlekt (lijkt wat gemarmerd) huisje. Het is familie van de wijngaardslak, maar dat is een soort die alleen op kalkrijke bodems en leeft meer in natuurgebieden. Van de huisjesslakken is de Segrijnslak de soort die het meeste eet en ook heel snel groeit. Daarom worden ze ook wel gekweekt en als« escargot gris » verkocht. Wijngaardslak groeit namelijk veel langzamer.
Ik heb ook Segrijnslakken in de tuin maar ik weet eigenlijk niet hoe ver ze klimmen. In struiken en planten die ze lekker vinden kunnen ze best omhoog kruipen, maar die beginnen op de grond. Bij mij zitten ze vooral in de hosta, dat is echt hun favoriet, maar die is maar 40 cm hoog. Op een muurtje met planten er tegenaan vind ik ze doorgaans niet hoger dan 1 meter, maar ik heb er niet systematisch op gelet. Af en toe zit er een jonge Segrijnslak op het raam of op het raamkozijn, en dat kan wel behoorlijk hoog zijn, en daar kunnen ze dan heel lang blijven zitten (droogteslaap). Wat daar aantrekkelijk aan is geen idee."

Eigenschappen:

• Afmetingen: Hoogte tot 35 mm, Breedte tot 40 mm.
• Schelpkleur: Geelbruin, gewoonlijk met een paar bredere donkere spiraalbanden en smallere lichtere kleurbanden, doorsneden door verticale, vaak wat schuine, zigzaggende of op andere manieren verlopende lichtere en/of donkere vlekken.
• Schelpvorm: bolle, vaak iets breder dan hoge huisjes met 4-5 windingen. Mondopening breed, wijd en iets verdikt of omgeslagen. Niet of nauwelijks een navel zichtbaar. Geen operculum.
• Sculptuur: Behalve onregelmatige groeilijnen zijn is op het schelpoppervlak een fijne hamerslagsculptuur aanwezig, bestaande uit kleine, onregelmatige ribbels, putjes en knobbeltjes.
  

Ter illustratie: Huisjesslak

Praktische uitvoering

De plantenbank werd verhoogd naar 103,5 cm. (vanaf 1 meter!)

Het resultaat is verbluffend. Na uitplanten van de kropslaplanten werd geen enkel slaplantje door de slakken opgegeten. Je hoeft geen slakkenkorrels meer te gebruiken!

Belangrijke kantekening

Het woord "NOOIT" werd in de titel door "worden heel zeldzaam" genuanceerd, omdat het besluit op enkele steekproeven gesteund is. Niettegenstaande geen slakken bij de steekproeven werden waargenomen. Een grootschaliger onderzoek zou meer uitsluitsel geven i.v.m. het woord "NOOIT".

Tuinhier Tip

Slakken kruipen op sommige planten hoger dan 1 meter (eten zoeken, natuurlijke bescherming. e.a.). De meeste slakken bij ons voeden zich met schimmels en algen (mos). Via het mos op de ramen van de serre komen de slakken op de plantenbank. Gelieve met het volgende rekening te houden:

• laat geen takken van planten in aanraking komen (via de tak naar de plantenplank)
• laat geen mos op de ruiten van de serre
• via mos kruipen de slakken op de plantenbank
• regelmatig de ramen van de serre reinigen met regenwater en een slokje azijn
• azijn doodt de schimmels
• azijn doodt de meeste ziektekiemen of bacteriën
• je krijgt meer zonlicht in de serre en de planten groeien beter
• op nette ramen kruipen slakken zelden zo hoog (geen eten te vinden)

De tuinhierders op een dakterras hebben geen last van slakken en maken gebruik van de permacultuur.
Enkele tuinhierleden van Oudenburg met een houten plantenbak lieten weten geen last meer te hebben van slakken. Gelieve bij de aankoop van een houten plantenbak rekening te houden met een minimum hoogte van 1 meter. Enkele voorbeelden ter illustratie: