Tuinhier Tip!

Efficiënt waterbeheer

Het gebruik van een waterreservoir

Olla (terracotta) waterreservoir

Olla's zijn een goedkope manier om planten water te geven. De Olla's geven langzaam water rond groeiende planten af. Dit met behulp van een oude techniek, die ontdekt werd door mensen die in droge gebieden woonden. Olla's zijn niet alleen geweldig in het water geven aan planten, maar ze besparen ook water. De Olla's zijn potentieel kosteneffectiever dan een druppelirrigatiesysteem.

Planten in de tuin het hele jaar door water geven, kan een van de meest uitdagende aspecten van tuinieren zijn. Het kost tijd, moet vaak dagelijks worden gedaan en kan zelfs fysiek zwaar zijn. Dan is er ook het aspect van de waterverspilling. Veel van het water dat vrijkomt door sprinklers gaat verloren door verdamping. Niet ideaal vanuit het oogpunt van waterbesparing en de potentiële verspilling van tijd en geld. Het doel van water geven is om planten gezond te houden in plaats van water te verspillen. De Olla's geven langzaam het water af aan de wortels van de planten onder de grond. Lees verder voor meer informatie over Olla's, hoe je ze kunt gebruiken en hoe je een doe-het-zelf Olla kunt maken met terracotta plantenpotten.

Wat zijn Olla's

Het woord Olla (uitgesproken als "oy-yah") is afgeleid van het Spaanse woord voor een aarden pot, hoewel deze Olla's typisch zijn om te koken. Bij gebruik voor irrigatie van gewassen zijn Olla's gemaakt van ongeglazuurde klei of terracotta en hebben ze traditioneel een langwerpige taps (toelopende nek).

Hoe werken Olla's?

Olla's, gemaakt van ongeglazuurde kleipotten worden ingegraven. Het water sijpelt door de wand van de pot wanneer de grond rond de pot droog is. Het water kan niet vrij uit de pot weg stromen, maar het water dat eruit sijpelt, leidt naar de richting waar de zuigkracht ontstaat. Als het regent en de grond nat is, blijft het water in de Olla's. Het water wordt niet weggezogen. Wanneer de grond toch uitdroogt, wordt water rond de pot weggetrokken. Voor groentegewassen wordt een waterbesparing van 50-70% gerealiseerd. Waterverlies door diepe percolatie buiten de wortelzone wordt verminderd, zo niet vermeden. Onder percolatie wordt verstaan, de neerwaartse beweging van water in de onverzadigde zone van de bodem.

Zijn Olla's bestand tegen vorst?

Olla (Terracotta) neemt water op en het water erin kan ook bevriezen, waardoor potten kunnen breken.

Gaat het water door de Olla pot?

Ja! Terracotta is een poreus materiaal dat water via porieën in kleine hoeveelheden doorlaat. Daarom droogt de rand in terracotta potten sneller uit dan rand in plastic potten.

Kan je een olapot in een grote bloempot plaatsen?

Ja, let op dat de plant plaats heeft om wortels te ontwikkelen. Een smalle en lange terracottapot planten, biedt hier de oplossing. Olla's kunnen dus een gemakkelijke oplossing bieden tegen het uitdrogen van terraspotten in de volle zon. Het water wordt geleidelijk door de terracotta vrijgegeven.

Maak zelf je olla (terracotta) waterreservoir - Doe-Het-Zelf

Methode één terracotta bloempot

Materiaal

• Kies een terracotta plantenpot die minstens een liter water kan bevatten, zo niet veel meer. Zorg ervoor dat de pot ongeglazuurd is - dus geen verf of glazuur op enig deel ervan - anders kan het water niet in de grond trekken.
• Een kurk
• Een plankje van hout

Eerste werkwijze

• Druk de kurk in de opening van de terracotta plantenpot
• Plant de terracotta plantenpot met in de grond gelijk
• De terracottapot vullen met water en met een plank afdekken
  • Door verdamping kan de pot uitdrogen
  • Kleine dieren kunnen erin verdrinken als het waterpeil niet helemaal vol is.
  • Muggen en andere insecten kunnen in het water broeden.

Een terracotta plantenpot tussen twee pattisons plaatsen.

Een voorbeeld van terracotta plantenpotten tussen de tomaten.

Filmpje

Methode met twee terracotta bloempotten

Materiaal

• Kies twee terracotta plantenpotten die minstens een liter water kunnen bevatten, zo niet veel meer. Zorg ervoor dat de potten ongeglazuurd zijn - dus geen verf of glazuur op enig deel ervan - anders kan het water niet in de grond trekken.
• Een kurk
• Silicone
• Handzeep
• Steen

Werkwijze

• Druk de kurk in de opening van één terracotta plantenpot
• De bovenrand van één terracotta plantenpot volledig met silicone voorzien
• Plaats de twee terracotta plantenpotten op elkaar en enkele minuten aandrukken
• Nu een dag de silicone laten dragen
• Daarna het bekomen resultaat ingraven en de opening gelijk met de grond plaatsen
• De terracotta plantenpot met water tot aan de rand vullen
• Afdekken met een steen (of houtenplank)

De teracotta waterreservoir tussen de tomatenplanten plaatsen

Tuinhier Tip

• Is de ronde opening te klein, plaats boven de opening een derde terracotta plantenpot. Deze terracotta plantenpot wordt als trechter gebruikt.

Filmpje

Extra Tuinhier Tip

• Onthoud dat een Olla (terracotta) van een groter formaat veel langer mee kan gaan tussen het bijvullen.
• Kleinere Olla's (terracotta) kunnen echter effectiever zijn voor kleinere ruimtes.(oppervlaktes)
• Vul de Olla regelmatig bij zodat deze nooit leeg raakt. De frequentie van de vultijden varieert op basis van de grootte van de olla, de tijd van het jaar, het aantal planten dat eromheen is geplant en andere factoren.
• Plaats de Olla's (terracotta) zo dat wortels van planten er naar toe kunnen groeien.
• Plant de planten zo dicht mogelijk bij de Olla's (terracotta).
• De Olla's (terracotta) zijn potentieel kosten effectiever dan een druppelirrigatiesysteem.
• De meeste plantenpotten hebben een afvoergat aan de onderkant. Vul dit gat zodat er geen water doorheen kan lekken.

Enkele voorbeelden van terracottapotten in de handel

Bronnen:

Universiteit van Nebraska Omaha - College of Arts and Sciences - Office of Latino / Latin American Studies (OLLAS)

Univerity of Arizona - Irrigating with Ollas door Amy Nickel en Andrew Brischke

ResearchGate - Biosorptionally treated dye wastewater employed in "Olla-pot coupled microbial fuel cell" for tomato (Solanum lycopersicum L.) irrigation and bio-electricity production

Lovelygreens - How to make DIY Ollas: Low Tech Self-Watering Systems for Plants